Het verschil tussen wissen en écht wissen

Dataverwijdering klinkt als een simpele actie: even op delete drukken en hoppa, je bestanden zijn weg. Maar dat is net zoiets als een leeg glas wijn ‘vergeten’ op een feestje. Het is niet écht weg, iemand anders ziet het nog staan. Wanneer je data verwijdert via software, zoals formatteren of het legen van de prullenbak, is de info in veel gevallen nog steeds terug te halen. Speciale programma’s kunnen die data gewoon weer opvissen, alsof het nooit weg was.

Echte dataverwijdering vereist wat meer actie. Denk aan tools die de schijf meerdere keren overschrijven met willekeurige data. Dan wordt het al een stuk lastiger om iets terug te vinden. Dit proces wordt ook wel data wiping genoemd. Het is een stuk veiliger dan gewoon wissen, maar alsnog: als je echt gevoelige info hebt, moet je misschien nog een stap verder gaan.

En daar komt het toverwoord om de hoek kijken: ITAD. Dit staat voor IT Asset Disposition, oftewel het professioneel afvoeren van je oude IT-apparatuur. Een goede ITAD-partij regelt niet alleen het wissen, maar ook de juiste certificering, recycling en beveiliging. Dus als je ooit van je oude hardware af wilt zonder dat je nachtmerries krijgt over gelekte klantgegevens, dan is dit de weg om te gaan.

Als je iets kapot wilt maken, doe het dan goed

Soms is er maar één manier om zeker te weten dat je data nooit meer terugkomt: de boel compleet slopen. Niet met een hamer (hoe verleidelijk dat ook is), maar met echte tools die zijn ontworpen voor Datavernietiging. Dat klinkt misschien alsof je een James Bond-schurk bent, maar eigenlijk is het gewoon slimme zelfbescherming.

Datavernietiging betekent dat je de opslagdrager fysiek onbruikbaar maakt. Denk aan shredders voor harde schijven, degaussers (magnetische vernietiging), of zelfs verbranding. Ja, het is heftig. Maar sommige data zijn zó gevoelig – denk aan medische dossiers of geheime bedrijfsplannen – dat alleen deze methode echt geruststelt.

Er zijn bedrijven die hierin gespecialiseerd zijn. Ze komen met mobiele vernietigingseenheden langs of halen je hardware op en sturen je daarna een bewijs van vernietiging. Het mooie is: je hoeft zelf geen technische nerd te zijn om zeker te weten dat het goed gebeurt. Gewoon iemand inschakelen die verstand heeft van Datavernietiging en klaar is Kees.

Wat veel mensen vergeten: als je apparaten doneert of verkoopt zonder goede datavernietiging, ben jij verantwoordelijk als die data uitlekt. Zelfs al had je de beste bedoelingen. Dus als je ooit nog wilt slapen zonder dat je data-dromen krijgt, weet je wat je te doen staat.

Welke methode past bij jou? Het ligt aan wat je wil kwijtraken

Niet elke situatie vraagt om het zwaarste geschut. Als je je oude laptop verkoopt aan je neefje van 14, is dataverwijdering misschien genoeg. Maar heb je jarenlang vertrouwelijke documenten opgeslagen? Dan is het tijd om zwaarder geschut in te zetten. Het draait allemaal om risico-inschatting. Wat staat er op die harde schijf en wat gebeurt er als dat in verkeerde handen valt?

Een handige stelregel: hoe gevoeliger de data, hoe definitiever je de vernietiging aan moet pakken. Bij normale bestanden kun je wegkomen met een goede softwarematige wipe. Maar bij klantgegevens, medische info of overheidsdata is fysieke vernietiging simpelweg het verstandigste. Het is niet paranoïde, het is slim.

Bedenk ook of je het zelf wilt doen of wil uitbesteden. Er zijn genoeg tools online, maar die vereisen tijd, kennis en een beetje durf. Als je denkt: dit is niet mijn expertise – laat het dan aan professionals over. Er zijn genoeg betrouwbare bedrijven die je daarbij kunnen helpen, en dan weet je zeker dat het écht goed gebeurt.

De fout die iedereen maakt: denken dat ‘delete’ genoeg is

De grootste valkuil? Denken dat het wissen van een bestand hetzelfde is als het vernietigen van een bestand. Mensen gooien bestanden in de prullenbak, legen hem, en denken dat hun werk erop zit. Dat is net zoiets als een dagboek in de vuilnisbak gooien zonder het eerst te versnipperen. Een beetje IT’er haalt dat er zó weer uit.

Wat je ook vaak ziet: bedrijven die hun apparatuur wegdoen zonder ook maar iets te wissen. Soms zit er nog een complete inbox op, klantdossiers, of zelfs de inloggegevens voor belangrijke systemen. Dan hoef je geen hacker te zijn om misbruik te maken van die situatie. Dat is gewoon domweg onoplettendheid.

En het zijn niet alleen bedrijven. Ook particulieren maken zich hier schuldig aan. Die verkopen hun oude telefoon via Marktplaats, zonder fabrieksinstellingen terug te zetten. Of ze geven een externe harde schijf aan hun neefje, waarop per ongeluk nog vakantiefoto’s van twintig jaar geleden én belastinggegevens staan. Wil je dat risico echt lopen?